ความหมายของสถิติ
สถิติ (Statistics) มีผู้ให้ความหมายของสถิติไว้หลายประการ เช่นสถิติ หมายถึง ตัวเลข ที่แทนจำนวนหรือข้อเท็จจริงของสิ่งที่เราศึกษา เช่น ปริมาณน้ำมัน สถิติผลการเรียนของนักเรียน ปริมาณน้ำฝน มูลค่าสินค้าที่ส่งออก ฯลฯ ประการที่สอง
สถิติ หมายถึง ศาสตร์ที่ว่าด้วยระเบียบวิธีการทางสถิติซึ่งประกอบด้วย
1. การเก็บรวบรวมข้อมูล
2. การนำเสนอข้อมูล
3. การวิเคราะห์ข้อมูล
4. การแปลความหมายข้อมูล
ขอบข่ายของสถิติ
1. สถิติเชิงพรรณนา เป็นสถิติที่ว่าด้วยการบรรยายถึงกระบวนการต่างๆทางสถิติ รวมถึง การวิเคราะห์ข้อมูลอย่างง่าย เช่น การหาค่าเฉลี่ยเลขคณิต มัธยฐาน ฐานนิยม ความแปรปรวน เป็นต้น สถิตินี้เมื่อได้ผลจากการศึกษาแล้วสามารถอธิบายได้เพียงคุณลักษณะของสิ่งที่ศึกษาเท่านั้น ไม่สามารถอ้างอิงไปยังกลุ่มอื่นๆได้2. สถิติอ้างอิง เป็นสถิติที่ว่าด้วยการสรุปผลในสิ่งที่ศึกษา โดยอาศัยข้อมูลที่ได้จากกลุ่มตัวอย่างมาสรุปผลข้อมูลเกี่ยวกับประชากร โดยใช้ทฤษฎีทางสถิติ
ข้อมูลทางสถิติ
ข้อมูล หมายถึง ข้อความจริงที่อาจเป็นตัวเลขหรือข้อความก็ได้ ข้อความจริงที่ปรากฏ ให้เห็นเป็นประจักษ์สามารถรับรู้ได้ด้วยประสาทสัมผัสทั้งห้า ทั้งที่สามารถนับได้และนับไม่ได้ มีคุณลักษณะเป็นวัตถุสิ่งของ เหตุการณ์หรือสถานการณ์ ทั้งที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติและเป็นสิ่งที่มนุษย์สร้างขึ้น และต้องเป็นสิ่งมีความหมายในตัวมันเองซึ่งอาจจะอยู่ในรูปของรูปภาพ แสง สี เสียง รส นอกจากนี้ข้อเท็จจริงอาจจะอยู่ในรูปของคุณสมบัติเป็นน้ำหนัก แรง อุณหภูมิ จำนวนข้อมูลดิบ หมายถึง วัตถุสิ่งของ เหตุการณ์ สถานการณ์ ที่มีคุณลักษณะหรือคุณสมบัติอยู่ในสภาพเดิม มีความอิสระเป็นเอกเทศในตัวมันเองยังไม่ผ่านการกลั่นกรอง ไม่ได้ถูกนำไป แปรรูปหรือประยุกต์ใช้กับงานใด ๆ
ประเภทของข้อมูล
จำแนกตามวิธีการเก็บรวบรวม
1. ข้อมูลปฐมภูมิ ข้อมูลที่ผู้ใช้ต้องเก็บรวบรวมจากผู้ให้ข้อมูลหรือแหล่งที่มาของข้อมูลโดยตรง ซึ่งอาจทำได้โดยการสัมภาษณ์ วัด นับ หรือสังเกตจากแหล่งข้อมูลโดยตรง โดยที่ข้อมูลเหล่านี้ไม่เคยมีผู้ใดเก็บรวบรวมไว้ก่อน การเก็บรวบรวมข้อมูลประเภทนี้ทำได้ 2 วิธี คือ การสำมะโน (census) และการสำรวจจากกลุ่มตัวอย่าง (sample survey)2. ข้อมูลทุติยภูมิ ข้อมูลที่ผู้ใช้ไม่ต้องเก็บรวบรวมจากผู้ให้ข้อมูลหรือแหล่งที่มาของข้อมูลโดยตรง แต่ได้จากข้อมูลที่ผู้อื่นรวบรวมไว้แล้ว ซึ่งอาจเป็นการเก็บไว้ใช้ประโยชน์ในการบริหารหน่วยงานนั้น ๆ หรือเก็บไว้ใช้ในการวิเคราะห์วิจัยเพื่อแก้ปัญหาด้านต่าง ๆของหน่วยงานหรือสังคมโดยส่วนรวม แหล่งที่มาของข้อมูลทุติยภูมิที่สำคัญ คือ รายงานต่าง ๆของหน่วยราชการและองค์การของรัฐบาล รายงานและบทความจากหนังสือ หรือรายงานจากหน่วยงานเอกชน
จำแนกตามลักษณะของข้อมูล
1. ข้อมูลเชิงปริมาณ ข้อมูลที่เป็นตัวเลขบอกปริมาณ สามารถเปรียบเทียบได้โดยตรง เช่น จำนวนเงิน ค่าใช้จ่ายในแต่ละวัน เป็นต้น2. ข้อมูลเชิงคุณภาพ ข้อมูลที่บอกคุณลักษณะของสิ่งต่างๆ เช่น เพศ ศาสนาที่นับถือ ประเภทกีฬา เป็นต้น
ตัวอย่าง ข้อมูลต่อไปนี้เป็นข้อมูลชนิดใด
ที่ ข้อมูล ข้อมูลเชิงปริมาณ ข้อมูลเชิงคุณภาพ
1 อายุ √
2 คะแนนสอบ √
3 ศาสนา √
4 จำนวนเงิน √
5 ค่าใช้จ่ายในแต่ละวัน √
6 เพศ √
7 ประเภทกีฬา √
ระเบียบวิธีการทางสถิติ เป็นกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ที่คลอบคลุมตั้งแต่เรื่องการกำหนดประเด็นปัญหา เขียนข้อคำถามการเก็บรวบรวมข้อมูล การวิเคราะห์ข้อมูล การนำเสนอข้อมูล และการแปลความหมายข้อมูล เพื่อตอบประเด็นปัญหาที่กำหนดและคำถาม ซึ่งนำไปสู่การตัดสินใจที่มีเหตุผลและมีประโยชน์ต่อชีวิตประจำวัน
การเก็บรวบรวมข้อมูล หมายถึง เป็นขั้นตอนที่จะให้ได้มาซึ่งข้อมูลสถิติ เป็นการเก็บรวบรวมเอาผลที่ได้จากการวัดหรือการนับมาไว้ข้อมูล อาจเป็นข้อมูลปฐมภูมิซึ่งเป็นข้อมูลที่ผู้ใช้ต้องเก็บรวบรวมจากผู้ให้ข้อมูลหรือแหล่งที่มาของข้อมูลโดยตรง หรือข้อมูลทุติยภูมิซึ่งเป็นข้อมูลที่ผู้ใช้ไม่ต้องเก็บรวบรวมจากผู้ให้ข้อมูลหรือแหล่งที่มาของข้อมูลโดยตรง แต่ได้จากข้อมูลที่ผู้อื่นรวบรวมไว้แล้ว
ขั้นตอนการเก็บรวบรวมข้อมูล
1. กำหนดข้อมูลและตัวชี้วัด การกำหนดว่าข้อมูลที่ต้องการมีอะไรบ้าง โดยการศึกษาและวิเคราะห์จากวัตถุประสงค์หรือปัญหาของสิ่งที่สนใจ หรือสิ่งที่ต้องการศึกษา
2. กำหนดแหล่งข้อมูล การกำหนดว่าแหล่งข้อมูลหรือผู้ให้ข้อมูลเป็นใครอยู่ที่ไหน มีขอบเขตเท่าไร
ที่จะต้องกำหนดให้ชัดเจน
3. กำหนดประชากรและกลุ่มตัวอย่าง
3.1 ประชากร หมายถึง สมาชิกทุกหน่วยของสิ่งที่สนใจศึกษา ซึ่งไม่ได้หมายถึงคนเพียงอย่างเดียว ประชากรอาจจะเป็นสิ่งของ เวลา สถานที่ เช่นถ้าสนใจว่าความคิดเห็นของคนไทยที่มีต่อการเลือกตั้ง ประชากร คือคนไทยทุกคน หรือถ้าสนใจอายุการใช้งานของเครื่องคอมพิวเตอร์ยี่ห้อหนึ่ง ประชากร คือ เครื่องคอมพิวเตอร์ยี่ห้อนั้นทุกเครื่อง แต่การเก็บข้อมูลกับประชากรทุกหน่วยอาจทำให้เสียเวลาและค่าใช้จ่ายที่สูงมากและบางครั้งเป็นเรื่องที่ต้องตัดสินใจภายในเวลาจำกัด การเลือกศึกษาเฉพาะบางส่วนของประชากรจึงเป็นเรื่องที่มีความจำเป็น เรียกว่ากลุ่มตัวอย่าง
3.2 กลุ่มตัวอย่าง หมายถึง ส่วนหนึ่งของประชากรที่นำมาศึกษาซึ่งเป็นตัวแทนของประชากร การที่กลุ่มตัวอย่างจะเป็นตัวแทนที่ดีของประชากร เพื่อการอ้างอิงไปยังประชากรอย่างน่าเชื่อถือได้นั้น จะต้องมีการเลือกตัวอย่างและขนาดตัวอย่างที่เหมาะสม
4. เลือกวิธีการเก็บรวบรวมข้อมูล เลือกใช้วิธีการเก็บรวบรวมข้อมูลที่เหมาะสมโดยทั่วๆ ไป อาจแบ่งวิธีเก็บรวบรวมข้อมูล ออกได้เป็น 4 วิธี ตามลักษณะของวิธีการที่ปฏิบัติ ดังนี้
4.1 วิธีเก็บรวบรวมข้อมูลจากทะเบียนประวัติ เป็นการเก็บข้อมูลจากหลักฐานต่าง ๆ มีความเชื่อถือสูง โดยต้องมีการปรับปรุงแก้ไขให้ข้อมูลในทะเบียนประวัติเป็นปัจจุบันอยู่เสมอ
4.2 วิธีเก็บรวบรวมข้อมูลจากการสำรวจ เป็นการเก็บข้อมูลโดยการสัมภาษณ์ การสอบถามทางไปรษณีย์หรือทางโทรศัพท์ อาจทำการสำมะโน หรือการสำรวจจากกลุ่มตัวอย่าง การสำมะโน
4.3 วิธีเก็บรวบรวมข้อมูลจากการทดลอง การได้ข้อมูลจากการทดลอง ได้ข้อมูลที่มีคุณภาพ สามารถควบคุมได้
4.4 วิธีเก็บรวบรวมข้อมูลจากการสังเกต เป็นการเก็บข้อมูลจากการเฝ้าดูสิ่งที่เกิดขึ้นอย่างใส่ใจและมีระเบียบวิธี เพื่อวิเคราะห์หรือหาความสัมพันธ์ของสิ่งที่เกิดขึ้นนั้นกับสิ่งอื่น
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น